21 sierpnia przypada rocznica tragicznych wydarzeń z 1942 r. Tego dnia Niemcy wraz z łotewskimi oddziałami pomocniczymi zamordowali około 1,3 tys. Żydów z Mińska Mazowieckiego, a blisko 5 tys. naszych żydowskich sąsiadów deportowali wagonami do obozu zagłady w Treblince.

Wczorajsze uroczystości, w których uczestniczył naczelny rabin Polski – Michael Schudrich, rozpoczęły się pod pomnikiem na cmentarzu żydowskim. Katarzyna Łaziuk, zastępczyni burmistrza Mińska Mazowieckiego, od lat wraz z grupą „Bliscy i Oddaleni” inicjująca Dni Kultury Żydowskiej i rocznicowe upamiętnienia, w imieniu społeczników, TPMM i samorządu miasta powiedziała m.in.: Zbiorowe mogiły pozbawiły leżących w nich ludzi imion i nazwisk, odcięły od rodzinnych korzeni. (…) Przypominając wydarzenia roku 1942 chcemy oddać cześć ludziom tamtego czasu, nie wikłając ich w dyskusję o współczesności. (…) Wierzymy, że nasze działania w obszarze pamięci i edukacji służą budowaniu świata opartego na szacunku dla drugiego człowieka, łączą, a nie dzielą. Następnie głos zabrał burmistrz Mińska Mazowieckiego Marcin Jakubowski, który podkreślił: Czuję głęboką odpowiedzialność za budowanie naszej lokalnej tożsamości. Od wieków tworzyła ją także społeczność żydowska. Przypomniał również lekcję, jaką daje historia: Trudna przeszłość zobowiązuje nas do reagowania na wszelkie przejawy zła, uprzedzeń, dyskryminacji i wykluczania. Lekcje dialogu, zrozumienia i szacunku musimy odrabiać każdego dnia. I zakończył mocnym przesłaniem: Życie cywilnych ofiar, niezależnie od miejsc, w których żyją, ma tę samą wartość – niezależną od barw etnicznych, narodowych czy religijnych. Upominanie się o nie jest naszym człowieczym obowiązkiem.

Podczas uroczystości złożono kwiaty, odczytano fragmenty relacji ocalałych oraz wiersz Wisławy Szymborskiej Jeszcze, przywołujący imiona, które już nie rozbrzmiewają w przestrzeni Mińska. O historii cmentarza i osób spoczywających w mogiłach opowiedziała historyczka Ewa Borkowska (Bliscy i Oddaleni). Obchody rocznicowe zakończył spacer po nekropolii, a całość zwieńczył w Miejskim Domu Kultury koncert Olgi Avigail & Tago Attack „Bramy Jerozolimy”.

Pamięć o ofiarach zagłady jest częścią naszej lokalnej historii. To dziedzictwo, które zobowiązuje. W czasach narastających uprzedzeń i nienawiści przypomina nam, dokąd prowadzą rasizm i fanatyzm.

PAMIĘTAMY!