Miasto Mińsk Mazowiecki

Mińsk mi się śni

Zapowiadamy kolejną jubileuszową publikację – „Mińsk mi się śni” to zbiór wierszy dla dzieci autorstwa  Magdaleny Bernat-Protaziuk. Rekomendacja  wydawnicza  prof. dr hab. Grzegorza Leszczyńskiego Instytut Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego rozpala czytelniczą  ciekawość. Jesteśmy przekonani, że wiersze o Mińsku już wkrótce będzie recytował każdy mały mińszczanin.

            Nieczęsto mamy do czynienia z twórczością poetycką związaną z rodzinnymi stronami, rodzinnym miastem. Niegdyś ta forma pisarstwa była popularna, dziś - została zarzucona niemal całkowicie. Pani Magdalena Bernat-Protaziuk ożywia tę znakomitą tradycję, uwspółcześnia ją, odczytuje z perspektywy dziecka XXI w. - odbiorcy oczekującego od książki zaskoczeń, dynamizmu i wiarygodności. Poetka zaspokaja te oczekiwania. Wiersze są urozmaicone, zmienne w tonacji, nastroju, rytmice i charakterze. Obok utworów zorientowanych poznawczo pojawiają się miniatury humorystyczne, obok scen z przeszłości - współczesne scenki rodzajowe, obok utworów dłuższych - rzeczy krótsze, zwarte i niemal zachęcające do tego, by je rozwijać, np. w formie literackiej zabawy z dzieckiem.

            Wiersze skłaniają do refleksji przede wszystkim nad przeszłością, w której Autorka potrafi znaleźć fascynujące szczegóły związane z wydarzeniami, postaciami i miejscami. Stareńki Mińsk za sprawą wierszy olśniewa żywą historią, właśnie żywą - nie abstrakcyjnymi datami i faktami, tylko ciekawostkami historycznymi, które dzisiejszy pejzaż miasta malują złotymi w złote zgłoski.  Miasto w wierszach staje się dostojne, ciekawe, malownicze i tajemnicze, a zarazem serdecznie bliskie. Nie ma w sobie nic z monotonii, za to wiele z piękna, które, wydobyte przez poetkę, zachwyca i rozbudza dziecięcą wyobraźnię. Autorka wprowadza swojego czytelnika w najciekawsze miejsca - w Aleję Gwiazd, której mińskiej bibliotece zazdroszczą dziesiątki potężniejszych książnic rozrzuconych po Polsce, do pracowni artystów, na miejskie targowisko, do pracowni zegarmistrza i jubilera, do parku, nad rzekę, do kościołów - św. Jana Chrzciciela i Najświętszej Panny, do pałacu, na rynek, pod rzeźbę Himilsbacha... Przybliża dawne rekwizyty, które dzisiejszemu dziecku wydają się egzotyczne. Z wrażliwością, by nie tworzyć bariery językowej, wprowadza archaizmy, które ubarwiają język w stopniu równie znaczącym co ciekawostki historyczne malują na nowo pozornie znaną, codzienną przestrzeń miasta. Są więc i puzderka, i binokle, jest gramofon, jest czeladź... - tyle słów dziś zupełnie zapomnianych.

            Wędrówkom po miejscach, wydarzeniach i słowach towarzyszą w wierszach Magdaleny Bernat-Protaziuk spotkania z najznamienitszymi mińskimi postaciami - Michałem Andriollim, Janem z Gościańczyc czy Anną Mińską.

            Wiersze zostały uzupełnione o krótkie wyjaśnienia w miejscach, w których uzupełnienie faktografii okazało się konieczne. Jest to zachętą do samodzielnych poszukiwań szczegółowych informacji, które, by je znaleźć, wymagają wsparcia - udzielić go mogą dorośli pośrednicy:  rodzice, dziadkowie, starsze rodzeństwo, bibliotekarze. To oni mogą znaleźć nowe ciekawostki lub poszerzyć wiedzę o wskazanych w wierszach, by rozwinąć własne i dziecięce zainteresowania, zaciekawienie, a w końcu - i przywiązanie do swojej małej ojczyzny, pięknej, bogatej historią i współczesnością, malowniczej i fascynującej. Wiersze Magdaleny Protaziuk są niczym jeden z jej uroczych liryków - wspólną wędrówką przez miński świat, wędrówką dużych i małych, całkiem dorosłych i bardzo malutkich, wszystkich, których wiersze te wprowadzają w dawny i obecny świat, w malownicze okolice dzieciństwa.

            Obok wierszy pisanych tonem serio znajdzie tu czytelnik i kołysankę, i zabawny wierszyk, w którym wszystkie słowa zaczynają się na tę samą literę, i literackie żarty - wszystkie związane z Mińskiem, mińską ziemią i jej barwnym pejzażem.

            Mądra, piękna rodzinna lektura, w której czytelniczym wzruszeniom towarzyszy szczery uśmiech autorki, rozmiłowanej w swoim mieście pisarki, człowieka, który życie poświęcił w służbie sztuki i Mińska.

                                                                                                          Grzegorz Leszczyński