Miasto Mińsk Mazowiecki

3. Działania naprawcze

8 września 2020 r. Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął nowy program ochrony powietrza (uchwała nr 115/20 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 08 września 2020 r. w sprawie programu ochrony powietrza dla stref w województwie mazowieckim, w których zostały przekroczone poziomy dopuszczalne i docelowe substancji w powietrzu).

Samorządy gminne, podmioty korzystające ze środowiska oraz mieszkańcy z terenu województwa mazowieckiego zostali zobowiązani do wykonywania działań naprawczych. Działania te mają na celu kompleksową poprawę jakości powietrza. Działania naprawcze zostały określone w załączniku nr 5 do uchwały Sejmiku Województwa Mazowieckiego.

Pierwszym działaniem naprawczym wskazanym w programie ochrony powietrza jest „Ograniczenie emisji substancji z procesu wytwarzania energii cieplnej dla potrzeb ogrzewania ciepłej wody w lokalach mieszkalnych, handlowych, usługowych oraz użyteczności publicznej”. Działanie to obejmuje dwa poddziałania: szczegółową inwentaryzację źródeł niskiej emisji oraz wymianę/likwidację źródeł ciepła. Obowiązkiem gminy jest posiadanie inwentaryzacji źródeł ciepła oraz bieżące jej aktualizowanie. Mieszkańcy natomiast zostali zobowiązani do przekazywania gminie deklaracji o wymianie bądź instalacji dodatkowych źródeł ciepła, w przypadku, gdy wymiana realizowana jest bez pośrednictwa lub współfinansowania przez gminę. Drugie poddziałanie polega na likwidacji indywidualnego ogrzewania na paliwo stałe. Realizacja działania będzie się odbywała poprzez wymianę/likwidację ogrzewania z kotłów bezklasowych opalanych paliwem stałym, a także wymianę/likwidację ogrzewania z kotłów klasy 3 i 4 opalanych paliwem stałym. Przy planowaniu działań związanych z wymianą kotłów należy uwzględnić przepisy uchwały antysmogowej.

W województwie mazowieckim przyjęto uchwałę antysmogową (uchwała nr 162/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 24 października 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa mazowieckiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw (Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego poz. 9600)) obowiązującą na obszarze całego województwa. Uchwała antysmogowa obowiązuje od 11 listopada 2017 r. i wprowadza następujące ograniczenia:

• od 11 listopada 2017 r. można montować tylko kotły spełniające normy emisyjne zgodne z wymogami ekoprojektu (wynikającymi z treści rozporządzenia Komisji UE),
• od 1 lipca 2018 r. nie wolno spalać w kotłach, piecach i kominkach (lub innych miejscowych ogrzewaczach pomieszczeń):

1. mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,
2. węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z ich wykorzystaniem,
3. węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm,
4. paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20% (np. mokrego drewna),

• od 1 stycznia 2023 r. nie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno nie spełniających wymogów dla klas 3,4 lub 5 według normy PN-EN 303-5:2012,
• od 1 stycznia 2028 r. nie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012,
• użytkownicy kotłów klasy 5 wg normy PN-EN 303-5:2012 będą mogli z nich korzystać do końca ich żywotności,
• posiadacze kominków (lub innych miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń) będą musieli wymienić je do końca 2022 roku na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu, wyposażyć je w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie.

Drugim działaniem jest „Zwiększenie powierzchni zieleni w wybranych gminach województwa mazowieckiego”. Działanie to dotyczy miasta Mińsk Mazowiecki, a jego realizacja będzie się odbywała poprzez tworzenie zielonej infrastruktury, zieleni miejskiej, w tym obszarów biologicznie czynnych, rewitalizację zieleni oraz wzbogacanie terenów zieleni (zagęszczanie, dosadzanie).

Trzecim działaniem naprawczym jest „Edukacja ekologiczna”. Edukacja ekologiczna jest działaniem niezbędnym, aby wszelkie inne działania oraz programy były realizowane. Edukacja powinna odnosić się do poprawy jakości powietrza i być skierowana do każdej grupy wiekowej.

Czwartym działaniem jest „Kontrola przestrzegania uchwały antysmogowej oraz zakazu spalania odpadów i pozostałości roślinnych”. Kontrole powinny dotyczyć w szczególności wykorzystywanego źródła ciepła lub stosowanego paliwa lub popiołów paleniskowych. Przeprowadzone kontrole maja za zadanie zmobilizowanie mieszkańców do dostosowania użytkowanych systemów grzewczych do obowiązujących wymagań, a także do zmiany stosowanych paliw, co pośrednio przyczyni się do poprawy jakości powietrza w strefach województwa mazowieckiego. Kontroli podlegać będzie również spalanie pozostałości roślinnej na powierzchni terenu.

Ostatnim działaniem naprawczym wyznaczonym w programie ochrony powietrza jest „Ograniczenie wtórnej emisji pyłu – czyszczenie ulic na mokro w gminach miejskich województwa mazowieckiego, w granicach obszaru zabudowanego, zakaz używania spalinowych i elektrycznych dmuchaw do liści we wszystkich gminach województwa”. Działanie polega na czyszczeniu utwardzonych ulic na mokro (przy temperaturach powietrza powyżej 3°C, w okresach bezdeszczowych) oraz wyeliminowaniu dmuchaw do liści. Jedynym sposobem na zmniejszenie emisji wtórnej pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 wznieconego z powierzchni ulic przez przejeżdżające pojazdy jest poprawa czystości jezdni oraz ich otoczenia poprzez częste ich czyszczenie na mokro. Wtórna emisja powstaje również w wyniku używania dmuchaw do liści. Sposobem na wyeliminowanie tej emisji jest zaprzestanie używania ww. urządzeń. Dlatego też w ramach działania wprowadzono zakaz używania spalinowych i elektrycznych dmuchaw do liści.

Więcej informacji na temat działań naprawczych znajduje się z załączniku nr 5 do uchwały Sejmiku Województwa Mazowieckiego.

Zachęcamy do zapoznania się z informacjami dotyczącymi Programu Ochrony Powietrza dostępnymi na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie.